Panetta: 'Mỹ-Trung hợp tác tránh đối đầu'

Panetta ở Trung Quốc trong ba ngày và sẽ đi thăm hạm đội của nước này
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta hôm thứ Ba ngày 18/9 đã kêu gọi quân đội Trung Quốc liên hệ chặt chẽ hơn với bên ngoài để tránh nguy cơ đối đầu trong bối cảnh Bắc Kinh và Tokyo đang có tranh chấp lãnh thổ trên Biển Hoa Đông.
Ông đã nói với người đồng nhiệm Trung Quốc Lương Quang Liệt rằng Washington và Bắc Kinh nên nuôi dưỡng mối quan hệ quân sự gắn kết hơn và tránh hiểu lầm có thể leo thang thành đối đầu.

“Mục tiêu của chúng tôi là hai nước sẽ thiết lập mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới và chìa khóa ở đây chính là thiết lập mối quan hệ quốc phòng vững mạnh,” Panetta phát biểu trong lời nói đầu trong cuộc hội kiến với Lương Quang Liệt có sự tham gia của các phóng viên
Các quan chức Lầu Năm Góc từ lâu vẫn than phiền rằng Trung Quốc không đủ thành thật trong việc nhanh chóng xây dựng lực lượng vũ trang của mình trong khi giới chức Trung Quốc cáo buộc Mỹ xem họ dưới góc nhìn của thời Chiến tranh Lạnh.
Giới chức quân sự Mỹ đã cố gắng thuyết phục Trung Quốc đồng ý chấp nhận một mối quan hệ quân sự rộng rãi hơn giữa hai nước trong bối cảnh Bắc Kinh thường xuyên cắt liên lạc với Mỹ để phản đối nước này bán vũ khí cho Đài Loan.
Trong lời phát biểu đầu, Panetta không hề đả động gì đến tranh chấp chủ quyền hiện đang nóng giữa Bắc Kinh và Tokyo mà nhấn mạnh một thông điệp tích cực rằng Hoa Kỳ và Trung Quốc có những điểm chung trong các vấn đề khu vực.
“Trung Quốc là một cường quốc Thái Bình Dương và Mỹ cũng vậy cho nên chúng tôi cùng chia sẻ những quan ngại trong khu vực này,” ông nói, “Các quan ngại từ khủng bố, phổ biến hạt nhân cho đến cứu trợ nhân đạo, buôn lậu ma túy, gìn giữ hòa bình và các vấn đề khác.”
Trước khi ông Panetta đến Bắc Kinh, Trung Quốc đã lên tiếng nhắc nhở Mỹ không nên dính vào tranh chấp lãnh thổ của họ.
“Chúng tôi hy vọng rằng phía Mỹ thật sự tuân thủ nguyên tắc không chọn phe trong vấn đề Điếu Ngư Đảo thuộc về ai,” người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói với báo chí hôm thứ Hai ngày 17/9.
Trong chuyến thăm ba ngày đến Trung Quốc này, Panetta sẽ gặp phó Chủ tịch Tập Cận Bình vào thứ Tư ngày 19/8.
Ông cũng sẽ đến thành phố đông bắc Thanh Đảo thuộc tỉnh Sơn Đông, nơi đặt trụ sở của Hạm đội Bắc Hải của hải quân Trung Quốc.

‘Mỹ bảo vệ Senkaku’

Panetta khẳng định quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nằm trong phạm vi bảo vệ lẫn nhau giữa Mỹ và Nhật
Trước đó tại Tokyo, Panetta đã bày tỏ quan ngại về căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và Tokyo và thúc giục các bên ‘bình tĩnh và kiềm chế’.
Chính phủ Nhật Bản cho biết Tokyo và Washington đã đồng ý rằng quần đảo mà họ có tranh chấp với Trung Quốc trên Biển Hoa Đông nằm trong phạm vi Hiệp ước an ninh Mỹ-Nhật.
Về phần mình, Panetta nói rằng mặc dù nước ông tuân thủ nghĩa vụ ghi trong Hiệp ước với Nhật nhưng Hoa Kỳ sẽ không đứng về phía nào trong tranh chấp chủ quyền một quần đảo mà Nhật Bản gọi là Senkaku còn Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.
“Việc Nhật Bản và Trung Quốc duy trì mối quan hệ tốt đẹp và tìm ra cách tránh làm leo thang căng thẳng là nằm trong lợi ích của tất cả mọi người,” Panetta phát biểu trong buổi họp báo sau cuộc hội đàm với các quan chức quốc phòng và ngoại giao Nhật Bản.
Panetta và người tương nhiệm Nhật Bản Satoshi Morimoto cũng đã loan báo rằng hai nước đã đồng ý đặt trên lãnh thổ Nhật Bản một hệ thống radar phòng vệ tên lửa thứ hai để ‘đối lại với mối đe dọa tên lửa đạn đạo ngày càng tăng phía Bắc Hàn’.
Theo Bộ Quốc phòng Mỹ thì hệ thống này ‘không nhằm vào Trung Quốc’.